Τα βιβλία έχουν πάντα τις απαντήσεις. Σε κάθε απορία, προβληματισμό, αδιέξοδο, βρίσκονται πάντα εκεί περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή για να τα ανοίξουμε και να χαθούμε στις σελίδες τους.
Υπάρχουν και μερικά βιβλία που φωτίζουν πτυχές της κοινωνίας μας που ήδη γνωρίζουμε ή έχουμε ζήσει, από μια πιο ανθρώπινη σκοπιά. Κι αυτές οι ιστορίες γίνονται δικές μας. Αφού μας προβληματίσουν, αφού νιώσουμε μια γροθιά στο στομάχι, αντλούμε από την κάθε μια εφόδια και φωνή για να συνεχίσουμε να παλεύουμε. Για το δίκαιο, την ισότητα και όλη την αλλαγή που θέλουμε να δούμε στον κόσμο. Ή που κι αν δεν προλάβουμε να τη δούμε εμείς, να αφήσουμε παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές.
Παρακάτω προτείνουμε 3 βιβλία που αξίζουν μια θέση σε κάθε βιβλιοθήκη.
Σε μια φάρμα έξω από την Πρετόρια οι Σουάρτ συγκεντρώνονται για την κηδεία της μητέρας της οικογένειας, αλλά κάτω από το πένθος βράζουν οι διαφορές τους…
Από τη νεότερη γενιά, ο Άντον και η Άμορ καταλήγουν να απεχθάνονται όσα αντιπροσωπεύει η οικογένειά τους, όπως η αθετημένη υπόσχεση στη μαύρη υπηρέτρια, τη Σαλομέ, που έχει περάσει όλη της τη ζωή δουλεύοντας γι’ αυτούς.
Της υποσχέθηκαν κάποια στιγμή ότι θα της δώσουν το σπίτι της, τη γη της… αλλά τα χρόνια και οι δεκαετίες περνούν και η υπόσχεση δεν εκπληρώνεται ποτέ.
«…. Αυτή εδώ (η Σαλομέ) δουλεύει στο σπίτι μια ζωή, από τότε που γεννήθηκε ο Άντον. Και τι δεν θα είδε, τι δεν θα άκουσε! Σχεδόν δεν τους προσέχεις, επειδή είναι συνέχεια ολόγυρα σαν τα φαντάσματα. Είναι λάθος, όμως, να πιστέψεις πως ισχύει το αντίστροφο, πάντα παρακολουθούν κι ακούνε, βοηθώντας όχι μόνο τον εαυτό τους, αλλά κι ο ένας τον άλλο. Ξέρουν όλα σου τα μυστικά, τα πάντα για σένα, ακόμα και τα πράγματα που δεν ξέρουν οι άλλοι λευκοί. Τους λεκέδες στα εσώρουχά σου, τις τρύπες στις κάλτσες σου. Πρέπει να τους ξεφορτώνεσαι προτού αρχίσουν να συνωμοτούν. Τούτη η γριά θα ’πρεπε να ’χε πάρει πόδι εδώ και πολύ καιρό….».
Μια πανανθρώπινη ιστορία για τις κληρονομιές που μας βαραίνουν, για τις οικογένειες που μισιούνται κι αγαπιούνται με το ίδιο πάθος.
«Καθώς τα μέλη της οικογένειας βρίσκουν λόγους να αρνηθούν ή να αναβάλουν την κληρονομιά της (της μαύρης οικιακής βοηθού της οικογένειας), η ηθική υπόσχεση –η δυνατότητα ή η προσδοκία– της επόμενης γενιάς των Νοτιοαφρικανών και του ίδιου του έθνους φαίνεται να είναι εξίσου συμβιβασμένη, όπως των γονιών τους», γράφει ο John Day από τον Guardian, ενώ οι New York Times χαρακτηρίζουν τη γραφή του Galgut προσεγμένη, άκρως αυθεντική, τρυφερή και ανθρώπινη.
Η Υπόσχεση του Damon Galgut είναι μια παναθρώπινη ιστορία, το βιβλίο που ξεχώρισε το 2021, κερδίζοντας και το βραβείο Booker.
Το νερό της λίμνης δεν είναι ποτέ γλυκό
Η Αντόνια έχει τέσσερα παιδιά, τον Μαριάνο από έναν εφηβικό έρωτα, και την πρωταγωνίστρια την Γκάια και δυο δίδυμα, από τον άντρα της, οικοδόμο που έχει μείνει τώρα παράλυτος. Είναι καθαρίστρια, ζει την οικογένειά της σε ένα υπόγειο είκοσι τετραγωνικών.
Η Αντόνια προσπαθεί με λύσσα να βγει από τη φτώχεια και να ανέβει κοινωνικά και αυτή και τα παιδιά της. Η προσπάθειά της θα επικεντρωθεί στην Γκάια, την οποία θα παρακολουθεί στο σχολείο, στις παρέες της, σε κάθε της βήμα.
Η Γκάια μεγαλώνει, ερωτεύεται, μπαίνει στο Πανεπιστήμιο, αλλά ποτέ δεν νιώθει ότι ανήκει πραγματικά στον κόσμο αυτό, πάντα υπάρχει η ταυτότητα της οικογένειάς της και το χάσμα που νιώθει μέσα της. Μια τραγωδία της αφήνε ένα τεράστιο κενό, μια ολοκληρωτική ρήξη με τη μητέρα της αλλά και το παρελθόν της.
Μια καθηλωτική ιστορία για το αγεφύρωτο χάσμα ανάμεσα στους έχοντες και τους μη έχοντες, ανάμεσα στα όνειρα και την πραγματικότητα. Την πολύπλοκη σχέση μάνας κόρης. Τους κρατήρες των μικρών και μεγάλων καταστροφών που ίσως με τα χρόνια να γίνονται λίμνες.
Ο Αϊζάια ήταν του Σάμιουελ και ο Σάμιουελ του Αϊζάια. Έτσι ήταν από την αρχή κι έτσι θα ήταν ως το τέλος.
Στον στάβλο φρόντιζαν τα ζώα αλλά κι ο ένας τον άλλο, κάνοντας την άδεια καλύβα καταφύγιο της ανθρωπιάς, της τρυφερότητας και της ελπίδας σε έναν κόσμο που τον όριζαν σκληροί αφέντες.
Αλλά, όταν ένας μεγαλύτερος άντρας –σκλάβος κι αυτός– προσπάθησε να κερδίσει την εύνοια του αφέντη κηρύττοντας τη θρησκεία του στη φυτεία, οι σκλάβοι στράφηκαν ο ένας εναντίον του άλλου.
Και η αγάπη του Αϊζάια και του Σάμιουελ, κάποτε τόσο απλή, έγινε ξαφνικά αμαρτία και απειλή για την αρμονία της φυτείας.
Το βιβλίο είναι ένας ύμνος στην ανθρώπινη υπόσταση, που κανένας εξευτελισμός και καμία απαξίωση δεν μπορούν να εκμηδενίσουν. Ένας ύμνος στους Αφροαμερικανούς, γι’ αυτό και ο συγγραφέας θεωρεί δικούς του «Προφήτες» και δασκάλους τον Μπάλντγουιν και την Τόνι Μόρισον. Και ένας ύμνος στον ομοφυλοφιλικό έρωτα, που περιγράφεται χωρίς περιστροφές και καθαγιάζεται μέσα από το βιβλίο.
Διαβάστε επίσης: 3 + 1 βιβλία αλλάζουν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο