Μιλήστε στα παιδιά σας για τη Γεωγραφία

Γράφει η Σύλβια Δημητριάδη (Υπ. Βιβλιοθήκης του Λατσείου Δημοτικού Κολλεγίου Αθηνών)
«Κάποιες χώρες νίκησαν τη γεωγραφία και άλλες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητα εμπόδια», υποστηρίζει ο συγγραφέας του βιβλίου, «Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας», Tim Marshall. O συγγραφέας μετά το αντίστοιχο βιβλίο του για το ενήλικο κοινό επιχειρεί να καλλιεργήσει στο νεαρό αναγνώστη μια νέα αντίληψη για τον κόσμο γύρω του, για τη γεωγραφική πραγματικότητα.

Η εισαγωγή του όρου «γεωπολιτική» στο νεανικό λεξιλόγιο καθιστά το εγχείρημα καινοτόμο και πολλά υποσχόμενο. Ο δημοσιογράφος και πολεμικός ανταποκριτής Tim Marshall με έννοιες όπως, «Ευάλωτα σύνορα», «ανήσυχοι γείτονες», «εύθραυστη ειρήνη», δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη να αναπτύξει την κριτική του σκέψη και να δημιουργήσει το προφίλ του ερευνητή μέσα από ένα εικονογραφημένο απολαυστικό βιβλίο ανακάλυψης και γνώσης.

Η γεωγραφία είναι αυτή που καθορίζει το «πεπρωμένο» κάθε χώρας και οι χάρτες είναι αυτοί που ο συγγραφέας χρησιμοποιεί για να προσεγγίσει την αφήγηση της ιστορίας της. Η γλώσσα απλή, κατανοητή, με εικόνες που σκιαγραφούν την ιστορία του πλανήτη μας και τις σχέσεις που διέπουν τις λεπτές ισορροπίες μεταξύ των κρατών.

Οι αποχρώσεις του λόγου και της εικόνας, οι σύντομες λεζάντες και τα μικρά περιεκτικά κείμενα αποτελούν πρόκληση για τον νεαρό αναγνώστη-ερευνητή. Ο συγγραφέας προσφέρει απλόχερα ένα πανόραμα θέσης και πολιτισμού των κρατών, εστιάζοντας στους παράγοντες εκείνους που διαμορφώνουν την παγκόσμια ιστορία. Παρελθόν, παρόν και μέλλον αλληλεπιδρούν και διεισδύουν στον τρόπο που κάθε χώρα διαμορφώνει την ιστορία της.

Στα μάτια του νεανικού κοινού το βιβλίο γίνεται ένα συναρπαστικό ταξίδι σε κάθε μικρή και ασήμαντη μέχρι τώρα λεπτομέρεια του χάρτη με σταθμούς τις αιτίες που διαμόρφωσαν το ιστορικό γίγνεσθαι και τις λήψεις των πολιτικών αποφάσεων. Ο καταλυτικός ρόλος των ποταμών, βουνών και λιμανιών για τις διεθνείς σχέσεις εμφανίζεται στα μάτια των νεαρών αναγνωστών σαν ένα παζλ μυστηρίου που καλούνται να συναρμολογήσουν ακολουθώντας εικόνες και κείμενα.

Επιπλέον ο συγγραφέας για το μέλλον διεγείρει τη φαντασία με τα ταξίδια στο διάστημα και παράλληλα προσγειώνει και προβληματίζει με την αναφορά στις νέες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής αλλά και της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων. Ένα βιβλίο θησαυρός στη δημιουργία και καλλιέργεια μιας νέας αντίληψης για τον αυριανό ενήλικα.

Ο συγγραφέας με την οξυδέρκεια που τον διακρίνει θέλησε όλη αυτή η γνώση να μην περιοριστεί στο ενήλικο κοινό αλλά να αποτελέσει μία βάση για τη διαμόρφωση «γεωπολιτικής» άποψης και στο νεανικό με την ίδια επιτυχία. Είναι ένα βιβλίο που μετατρέπει το πολύπλοκο( σχέσεις μεταξύ των κρατών) σε προσιτό και ευφάνταστο, και ταυτόχρονα μια μοναδική εισαγωγή στις διεθνείς σχέσεις.

Όσο αφορά στη χρήση και αξιοποίηση του βιβλίου σε σχολικές ή και παιδικές βιβλιοθήκες, το βιβλίο αποτελεί εξαιρετικό εργαλείο για το βιβλιοθηκονόμο που θα το χρησιμοποιήσει ως ένα πληροφοριακό βιβλίο γνώσεων για τα θέματα που πραγματεύεται. Σε έναν από τους βασικούς στόχους της σχολικής βιβλιοθήκης που είναι η απόκτηση δεξιοτήτων έρευνας ο βιβλιοθηκονόμος μπορεί να προτρέψει τα παιδιά να ανακτήσουν πληροφορίες για θέματα γεωγραφίας, ιστορίας και πολιτισμού.

Η δύναμη της εικόνας που «αφηγείται», αυτόματα το κάνει προσιτό και στις μικρότερες ηλικίες για μια πρώτη προσέγγιση στη γεωγραφία. Επιπλέον το παιδί διευρύνει τις γνώσεις του και αναπτύσσει γνωστικές δεξιότητες που του δίνουν την ικανότητα να τις αξιοποιήσει σε ερευνητικές εργασίες χωρίς ωστόσο να στερείται την αναγνωστική απόλαυση και τη λογοτεχνική ποιότητα.

Οι πληροφορίες που παρέχει λειτουργούν σαν αφετηρία για επιπλέον έρευνα, ωστόσο ο βιβλιοθηκονόμος μπορεί με αφορμή τις πληροφορίες για την τεχνολογία, το μέλλον και την οικολογία που εμπλουτίζουν και διευρύνουν το φάσμα της γεωγραφίας, της ιστορίας και του πολιτισμού, κατευθύνει τον νεαρό αναγνώστη και σε άλλα γνωστικά αντικείμενα όπως, διατροφή, ενδυμασία, καθημερινή ζωή.

Σε κάθε περίπτωση ένα βιβλίο που συμπληρώνει και μπορεί να δουλευτεί παράλληλα με τα σχολικά εγχειρίδια γεωγραφίας και ιστορίας ως εξαιρετική πηγή πληροφόρησης.

Ανακαλύψτε το εξαιρετικό βιβλίο του Tim Marshall που μαθαίνει ιστορία και γεωγραφία στα παιδιά!