Αναζητώντας όμορφους φάρους πολιτισμού σε όλη την Ελλάδα, φτάσαμε στη Δυτική Μακεδονία και τα Γρεβενά για να γνωρίσουμε τον Δημήτρη Αναγνώστου, ιδιοκτήτη του βιβλιοπωλείου «Το Ασυναγώνιστον» (Μ. Αλεξάνδρου 4), που φέτος συμπληρώνει 60 χρόνια λειτουργίας! Του ζητήσαμε να μας πει λίγα λόγια για την ιστορία του βιβλιοπωλείου, τις εμπειρίες του από το επάγγελμα, αλλά και να μας προτείνει πέντε κλασικά βιβλία που δεν πρέπει να λείπουν από καμία βιβλιοθήκη.
Το βιβλιοπωλείο άνοιξε το 1959 με τον τίτλο «ΤΟ ΑΣΥΝΑΓΩΝΙΣΤΟΝ» από τον πατέρα μου και από το 1968 έως ότου ενηλικιώθηκα, το λειτουργούσε η μητέρα μου. ‘Έτσι, η αγάπη μου για το αντικείμενο είναι κληρονομική, κατά κάποιο τρόπο έμφυτη, περασμένη στο DNA μου και βιωματική. Βρίσκεται 60 χρόνια στην ίδια θέση στην κεντρική πλατεία, αποτελεί σήμα κατατεθέν για την πόλη των Γρεβενών και προσφέρει μόρφωση και γνώση για τρεις γενιές και δικαιολογημένα αποτελεί πολιτισμική κυψέλη για την πόλη, αφού κατάφερε να συμβάλλει στην προβολή και διάδοση της ελληνικής λογοτεχνίας, την αύξηση της αναγνωσιμότητας και την πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου. Είναι ένα από τα πέντε εμπορικά καταστήματα που βρίσκονται ακόμα σε λειτουργία από την δεκαετία του 1950 και η ιστορία του είναι άμεσα συνδεδεμένη με την τοπική ιστορία της πόλης. Το βιβλιοπωλείο «ΤΟ ΑΣΥΝΑΓΩΝΙΣΤΟΝ» ανταποκρίνεται με ενθουσιασμό και συνδράμει ως διοργανωτής ή χορηγός σε κάθε είδους πολιτιστική εκδήλωση, κοινωνικού ή πολιτισμικού χαρακτήρα.
Είναι λοιπόν «ΤΟ ΑΣΥΝΑΓΩΝΙΣΤΟΝ» ένα ιστορικό βιβλιοπωλείο που παρείχε την φιλοξενία του σε μεγάλα ονόματα των γραμμάτων και του πολιτισμού. Άπειρες είναι οι εμπειρίες, ενδεικτικά: Η Ζώρζ Σαρή, που φιλοξενήθηκε από το βιβλιοπωλείο το 1995, σε ευχαριστήρια επιστολή της αναφέρει: «Έχω κάνει πολλές παρουσιάσεις και έχω δεχτεί πολλές φιλοξενίες αλλά η φιλοξενία του «ΑΣΥΝΑΓΩΝΙΣΤΟΝ» είναι αυτή που θα μείνει αξέχαστη στην καρδιά μου». Απέραντη ήταν συγκίνηση όταν ένα εξάχρονο αγοράκι αγόρασε λογοτεχνικό βιβλίο και διέθεσε και τα υπόλοιπα χρήματά του για να αγοράσει και δεύτερο λέγοντας «ο μπαμπάς μου δεν θα έχει πρόβλημα αν αγοράσω δύο»!
Πρόσφατα πραγματοποιήσαμε στο Δημαρχείο Γρεβενών μια έκθεση με αρχειακό υλικό. Στην έκθεση 60 χρόνια βιβλιοπωλείο «ΤΟ ΑΣΥΝΑΓΩΝΙΣΤΟΝ», που έλαβε χώρα από 7 έως 18 Απριλίου 2019, ξετυλίχθηκε μια εμπορική διαδρομή έξι δεκαετιών και προκάλεσε έντονες συγκινησιακές αναμνήσεις σε όλους αυτούς για τους οποίους αποτέλεσε εφαλτήριο μόρφωσης στο ξεκίνημα της εκπαίδευσής τους, με σχολικά είδη αλλά και βιβλία εκπαιδευτικά, καλύπτοντας κάθε ανάγκη τους για γνώση και εξέλιξη, με βιβλία λογοτεχνικά για τους θιασώτες της ανάγνωσης. Η έκθεση αυτή ήταν μια ιδιωτική πρωτοβουλία ανθρώπων με μεράκι, πείσμα και πάθος για την μετάδοση της γνώσης και ακάματη προσφορά στην εκπαίδευση, τη μόρφωση και τον πολιτισμό.
Η καθημερινή, τουλάχιστον δωδεκάωρη, ενασχόληση με το βιβλιοπωλείο έχει προκαλέσει «εθισμό» στην ανάγνωση. Τα κριτήρια επιλογής του βιβλίου επηρεάζονται από τις προτιμήσεις του αναγνωστικού κοινού, όπως αντίστοιχα μπορεί οι προτιμήσεις αυτές να κατευθυνθούν και από τις υποδείξεις του βιβλιοπώλη. Αξιόλογες παραμένουν οι διαχρονικές εκδόσεις της κλασικής λογοτεχνίας, αλλά η μακρόχρονη επαφή με το βιβλιόφιλο κοινό μας δίνει την δυνατότητα να αντιληφθούμε τις προτιμήσεις του κάθε αναγνώστη.
Είναι αδιανόητο να μην έχει διαβάσει κάποιος βιβλία όπως Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον του Richard Bach, Το όνομα του Ρόδου του Ουμπέρτο Έκο, Ο Καπετάν Μιχάλης του Νίκου Καζαντζάκη, Άκου, ανθρωπάκο του Βίλχελμ Ράιχ ή Το Ηπειρώτικο Μοιρολόι του Christopher King.
