Ένα βιβλίο για τον Μακάριο μπορεί να ακολουθήσει την αγιογραφική πεπατημένη και να μείνει στα γεγονότα που έγιναν πρωτοσέλιδα και λίγο-πολύ τα ξέρουμε. Είναι ο εύκολος δρόμος και ίσως ο πιο ασφαλής.
Αλλά υπάρχει κι ένας άλλος, ανηφορικός δρόμος. Ο δρόμος της αλήθειας.
Ο συγγραφέας Γιώργος Παπαδόπουλος-Κυπραίος σε ηλικία 15 ετών ορκίστηκε μέλος της ΕΟΚΑ στον αγώνα εναντίον των Άγγλων, κι έκτοτε έταξε τη ζωή του στην Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Πέρασε πολλά, ίδρυσε μια εταιρεία αξίας εκατομμυρίων, ταξίδεψε στην υδρόγειο και ασχολήθηκε με τη γνώση, ανακαλύπτοντας ένα μεγάλο «μυστικό»: Αν θέλεις να βρεις την ιστορική αλήθεια πέρα από τα πρωτοσέλιδα και τους φανατισμούς, πρέπει να ερευνήσεις και –πάνω απ’ όλα– να αμφισβητήσεις∙ όχι μόνο αυτά που είναι καθιερωμένα ως «κοινά αποδεκτά», αλλά και όσα ο ίδιος πιστεύεις.
Να γίνεις λίγο ο δικηγόρος του διαβόλου απέναντι στον ίδιο σου τον εαυτό.
Το βιβλίο με τίτλο Μακάριος – Οι μεγάλες αλήθειες, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα, είναι αποτέλεσμα μιας πολυετούς, άοκνης έρευνας που έχει κάνει ο Γιώργος Παπαδόπουλος-Κυπραίος για την περίοδο που προηγήθηκε της ανακήρυξης της Ανεξαρτησίας. Και, όπως είναι εμφανές από τον τίτλο, εστιάζει στην κυρίαρχη μορφή αυτής της περιόδου, τον Μακάριο τον Γ΄.
Από τον αινιγματικό θάνατο της μητέρας του μέχρι τις θεολογικές σπουδές στη Βοστώνη, και από τους όρκους για την Ένωση μέχρι την εξορία στις Σεϋχέλλες, δεκάδες περιστατικά και μαρτυρίες μπαίνουν στο μικροσκόπιο της έρευνας προκειμένου να γίνουν συνδέσεις και να εντοπιστούν όλες αυτές οι κουκκίδες που φτιάχνουν, ουσιαστικά, τη μεγάλη εικόνα του Κυπριακού.
Οι συνομιλίες με τον Χάρντιγκ, η συνέντευξη στην Μπάρμπαρα Καστλ, η άρνηση του Μακαρίου να υπογράψει τις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου και η ξαφνική μεταστροφή του, η αποδοχή των συμφωνιών από τον Γρίβα, η εκλογή στην Προεδρία της Δημοκρατίας και, τελικά, το θάψιμο του ονείρου για την Ένωση.
Ο Γιώργος Παπαδόπουλος-Κυπραίος καταρρίπτει μύθους (όπως ότι ο Μακάριος είχε πρώτος την ιδέα για ένοπλο αγώνα ενάντια στους Άγγλους), βάζει στο ιστορικό πλαίσιο την εμπλοκή της Ελλάδας (όπως τις μεταστροφές της πολιτικής του Καραμανλή), δεν διστάζει να αποτυπώσει τα στοιχεία για την κατατρομοκράτηση όσων διαφωνούσαν με την επίσημη γραμμή της Προεδρίας.
Η ιστορία της Ένωσης είναι μια ιστορία ηρωισμού, αυταπάρνησης και δίψας για την ελευθερία. Αλλά είναι και κηλιδωμένη από προδοσίες, ατομικές φιλοδοξίες και πιθανούς εκβιασμούς που άλλαξαν το μονοπάτι της ιστορίας.
Μπορούμε να αφήσουμε τα παλιά στην ησυχία τους και να μην τα σκαλίζουμε ή μπορούμε να ενστερνιστούμε τη φράση της Ασκητικής: «Η ανώτατη αρετή δεν είναι να ‘σαι ελεύτερος, αλλά να μάχεσαι για ελευτερία».
Πριν μερικά χρόνια ο έγκριτος δημοσιογράφος Αλέξης Παπαχελάς είχε γράψει σε ένα άρθρο του: «Είναι εντυπωσιακό ότι μέχρι και σήμερα στην Κύπρο ελάχιστοι είναι οι πολιτικοί, οι ερευνητές και οι ιστορικοί οι οποίοι τολμούν να πάνε πέρα από την αγιογραφία, στον “πραγματικό Μακάριο”. Μου είχε προκαλέσει μεγάλη εντύπωση, πριν από πολλά χρόνια, μια συζήτηση με τον σημερινό πρόεδρο της Κύπρου, ο οποίος επέμενε με το πείσμα που τον διακρίνει πως ο Μακάριος “δεν είχε κάνει ούτε ένα λάθος”».
Τα ερωτήματα όμως υπάρχουν, και κάποια στιγμή πρέπει να δοθούν ειλικρινείς και ψύχραιμες απαντήσεις. Στο νέο του βιβλίο Μακάριος – Οι μεγάλες αλήθειες ο Γιώργος Παπαδόπουλος-Κυπραίος απαντάει με μόνο γνώμονα να βοηθήσει να εξαχθούν τα σωστά συμπεράσματα, προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον εγκληματικά λάθη που αυτή τη φορά θα σφραγίσουν καταδικαστικά τη μοίρα του Ελληνισμού.
Η αλήθεια είναι διαθέσιμη μόνο σε αυτούς που την αναζητούν.
Μακάριος – Οι μεγάλες αλήθειες
Υ.Γ. Ανακαλύψτε όλα τα βιβλία του Γιώργου Παπαδόπουλου – Κυπραίου.
Διαβάστε επίσης: