Το ισχυρότερο εργαλείο στον κόσμο, παρά τις φαινομενικές πολυπλοκότητές του και τις ασύλληπτες δυνάμεις του, μπορεί να απλοποιηθεί σε δύο συστατικά μέρη – την επίγνωση και τον νου.
Για αρχή, ας καταστήσουμε σαφή 5 πράγματα:
1. Το πρώτο βήμα για την κατανόηση του νου είναι να αντιληφθείτε ότι η επίγνωση και ο νους αποτελούν δύο σαφώς διαφορετικά πράγματα.
2. Δεν είστε ο νους. Είστε η αμιγής επίγνωση που ταξιδεύει μέσα από διάφορες περιοχές του νου.
3. Η επίγνωση κινείται, ενώ ο νους όχι.
4. Όποια κι αν είναι η περιοχή του νου στην οποία κατευθύνεται η επίγνωση, είναι η περιοχή του νου την οποία αντιλαμβάνεστε.
5. Χρησιμοποιώντας τη δύναμη της θέλησης και τις δυνάμεις συγκέντρωσής σας μπορείτε να μετατοπίσετε την επίγνωσή σας σε οποιαδήποτε περιοχή του νου θέλετε να κατευθυνθείτε.
Η γνώση ότι αποτελώ την αμιγή επίγνωση που ταξιδεύει μέσα από διάφορες περιοχές του νου με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι έχω τη δύναμη να επιλέξω, ανά πάσα στιγμή, σε ποια περιοχή του νου επιθυμώ να βρίσκομαι. Αν μπορώ να επιλέξω σε ποια περιοχή του νου επιθυμώ να βρίσκομαι, τότε επιλέγω και ποια θα είναι η εμπειρία μου.
Αυτή η αποκάλυψη, η οποία διατυπώνεται με τόση σαφήνεια και απλότητα, με ενδυνάμωσε με το γεγονός ότι η εμπειρία μου στη ζωή βρίσκεται πλήρως υπό τον έλεγχό μου. Αυτό ήταν λυτρωτικό για μένα. Η συνειδητοποίηση της εικόνας αυτής άρχισε να ξετυλίγει απεριόριστες δυνατότητες και χρήσεις της συγκεκριμένης γνώσης.
Ο νους ως έπαυλη
Για να κατανοήσετε καλύτερα την επίγνωση και τον νου, θεωρήστε πως ο νους είναι μια έπαυλη.
Φανταστείτε μια μεγαλειώδη έπαυλη σε μια έκταση στο τέλος ενός μεγάλου, ελικοειδούς ασφαλτοστρωμένου δρόμου ο οποίος περιβάλλεται από τεράστιους κήπους. Μια μεγάλη διπλή πόρτα ανοίγει σε ένα μαρμάρινο φουαγέ το οποίο κοσμεί μια κυκλική σκάλα στην είσοδο, ένας μεγαλειώδης πολυέλαιος στην οροφή, ενώ ο χώρος πλαισιώνεται από διαδρόμους και επιβλητικούς τοίχους με ξύλινη επένδυση. Είστε έτοιμοι να εξερευνήσετε την κατακόμβη που απαρτίζεται από διαδρόμους, σκάλες, ορόφους και δωμάτια.
Η έπαυλη είναι ο νους σας. Τώρα φανταστείτε την επίγνωση ως τον εαυτό σας.
Όπως και σε κάθε σπίτι στο οποίο ζείτε, μπορείτε να μεταφερθείτε σε οποιοδήποτε δωμάτιο της έπαυλης θέλετε. Κάθε δωμάτιο της έπαυλης αντιπροσωπεύει μια διαφορετική περιοχή του νου. Ένα δωμάτιο είναι η χαρά, ένα άλλο είναι η ευτυχία, άλλο ο θυμός, άλλο η ζήλια και ούτω καθεξής. Φανταστείτε τον εαυτό σας ως αμιγή επίγνωση, να διασχίζει την έπαυλη.
Ανεβαίνετε την κυκλική σκάλα, φτάνετε σε ένα μεγάλο πλατύσκαλο και κατευθύνεστε στο άνοιγμα προς τα αριστερά. Ανοίγετε την πρώτη πόρτα που βλέπετε, μπαίνετε στο δωμάτιο και κλείνετε την πόρτα πίσω σας.
Συνειδητοποιείτε ότι έχετε μπει σε ένα δωμάτιο το οποίο αντιπροσωπεύει την περιοχή του νου η οποία ονομάζεται ευτυχία. Αντιλαμβάνεστε ότι είστε ευτυχισμένοι. Δεν αντιλαμβάνεστε τι βρίσκεται στο διπλανό δωμάτιο, στο δωμάτιο στο τέλος του διαδρόμου, στο δωμάτιο στον επάνω ή στον κάτω όροφο. Εσείς, ως επίγνωση, αφοσιώνεστε στο ότι βρίσκεστε στο δωμάτιο που ονομάζεται ευτυχία και βιώνετε την ευτυχία. Είστε ευτυχισμένοι; Όχι, δεν είστε. Είστε η αμιγής επίγνωση η οποία βρίσκεται προσωρινά στην περιοχή ευτυχίας του νου.
Τώρα βγαίνετε από το δωμάτιο, κλείνετε την πόρτα πίσω σας και προχωράτε προς το τέλος του διαδρόμου. Επιλέγετε να ανοίξετε μια άλλη πόρτα, μπαίνετε στο δωμάτιο και κλείνετε την πόρτα πίσω σας. Ανακαλύπτετε ότι τώρα βρίσκεστε στο δωμάτιο του θυμού –στην περιοχή θυμού του νου–, επομένως βιώνετε τον θυμό. Είστε θυμωμένοι; Όχι, δεν είστε. Βρίσκεστε στην περιοχή θυμού του νου, όμως δεν είστε ο θυμός. Είστε η αμιγής επίγνωση, η οποία βρίσκεται προσωρινά στην περιοχή θυμού του νου.
Ενόσω βρίσκεστε στην περιοχή θυμού του νου ή στο δωμάτιο θυμού στην περίπτωση της έπαυλης, δεν βιώνετε την ευτυχία. Δεν βιώνετε ό,τι βρίσκεται στο δωμάτιο στο οποίο βρισκόσασταν προηγουμένως. Γιατί; Επειδή δεν βρίσκεστε πια σε αυτό το δωμάτιο. Πλέον βρίσκεστε σε ένα διαφορετικό δωμάτιο, οπότε θα βιώσετε ό,τι έχει να προσφέρει το συγκεκριμένο δωμάτιο, και το δωμάτιο αυτό περιέχει το συναίσθημα του θυμού. Επίσης, όσο βρίσκεστε εδώ συνειδητοποιείτε ότι μόλις τώρα βρισκόσασταν στην ευτυχία και ότι συνειδητά μετακινηθήκατε στον θυμό.
Φεύγετε από το δωμάτιο θυμού και συνεχίζετε την εξερεύνησή σας στην έπαυλη. Κάθε δωμάτιο προσφέρει μια διαφορετική εμπειρία και όσο βρίσκεστε σε ένα συγκεκριμένο δωμάτιο δεν αντιλαμβάνεστε τα άλλα δωμάτια στα οποία βρισκόσασταν προηγουμένως.
Ακριβώς όπως η επίγνωση και ο νους. Όταν αντιμετωπίζετε τον νου ως έπαυλη με πολλά διαφορετικά δωμάτια, όπου το κάθε δωμάτιο αποτελεί μια διαφορετική περιοχή του νου, συνειδητοποιείτε ότι μπορείτε να επιλέξετε ποιο δωμάτιο της έπαυλης του νου θα επισκεφθείτε ή ακόμη και σε ποιο θα μείνετε. Η επιλογή είναι δική σας. Όσο περισσότερο μένετε σε μια περιοχή του νου, τόσο πιο άνετα νιώθετε σε αυτή. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα αν επιλέξετε να μείνετε σε μια περιοχή του νου ή σε ένα συγκεκριμένο δωμάτιο, εφόσον η περιοχή αυτή σας εμψυχώνει και σας εξυπηρετεί.
Γνωρίσατε ποτέ κανέναν που ζούσε σε ένα σπίτι τόσο καιρό, που εντέλει δέθηκε υπερβολικά πολύ μαζί του; Ίσως ζει σε ένα μικρό σπίτι με δύο υπνοδωμάτια μαζί με έξι παιδιά, όμως έχει δεθεί τόσο πολύ με το σπίτι που δεν μετακομίζει, ακόμη κι αν διαθέτει τα χρήματα για ένα μεγαλύτερο σπίτι, ενώ είναι προφανές ότι το σπίτι αυτό δεν τον εξυπηρετεί πια. Αυτό είναι απλώς ένα παράδειγμα για να εξηγήσω ότι οι άνθρωποι μπορεί να δεθούν πολύ με διαφορετικά «σπίτια» ή διαφορετικές περιοχές του μυαλού. Γνωρίζω ανθρώπους οι οποίοι έχουν προσκολληθεί τόσο πολύ στην περιοχή φόβου του νου, που ζουν μόνιμα εκεί. Έχουν μετακομίσει σε αυτό το δωμάτιο, πέταξαν το διαβατήριό τους, εφόσον δεν έχουν σκοπό να φύγουν, έκαναν αίτηση για άδεια παραμονής και εγκρίθηκε η αίτησή τους ως μόνιμοι κάτοικοι στη Χώρα του Φόβου. Ως εκ τούτου, ζουν σε μια διαρκή κατάσταση φόβου.
Πώς γίνεται ένας άνθρωπος σαν τον Μαντέλα, ο οποίος ήταν φυλακισμένος είκοσι επτά χρόνια, να διατηρήσει θετική την ψυχική του κατάσταση; Μήπως οφειλόταν στο γεγονός ότι μπόρεσε να κρατήσει αγκυρωμένη την επίγνωσή του, με τη δύναμη της θέλησής του και τις δυνάμεις της συγκέντρωσής του, σε μια περιοχή του νου που αποτελούσε την πηγή του οράματός του για την ελευθερία του λαού του; Ίσως επειδή αν δεν είχε την ικανότητα να ελέγξει την επίγνωσή του, οι φριχτές συνθήκες τις οποίες υφίστατο θα είχαν μεταφέρει την επίγνωσή του σε πραγματικά άθλιες περιοχές του νου και το όραμα που είχε για το τέλος του Απαρτχάιντ πολύ πιθανώς να μην είχε γίνει ποτέ πραγματικότητα.
Δεν βρισκόταν σε άρνηση του υλικού του περιβάλλοντος. Ωστόσο, είχε την επίγνωση ότι παρόλο που δεν μπορούσε να ελέγξει το υλικό του περιβάλλον, μπορούσε να επιλέξει σε ποια περιοχή του νου ήθελε να κατοικοεδρεύει η επίγνωσή του. Το κελί της φυλακής μπορούσε να φυλακίσει το σώμα του, όχι όμως την επίγνωσή του. Η λαμπερή μπάλα φωτός του ήταν ελεύθερη να ζήσει στο δωμάτιο ελευθερίας του νου του, να ευδοκιμήσει και να σχεδιάσει την ελευθερία εκατομμυρίων ανθρώπων.
Όταν ακούτε κάποιον να λέει: «Το μυαλό μου τριγυρνάει από δω και από κει», γνωρίζετε πια ότι η δήλωση αυτή είναι λανθασμένη, διότι το μυαλό δεν τριγυρίζει. Τι τριγυρίζει; Η επίγνωση! Η επίγνωση μετακινείται από τη μια περιοχή του νου στην άλλη. Στην περίπτωση της αναλογίας αυτής η έπαυλη δεν κινείται. Η έπαυλη μένει σταθερή στα θεμέλιά της. Είστε εσείς η αμιγής επίγνωση που μετακινείστε από το ένα δωμάτιο στο άλλο μέσα στην έπαυλη και ουσιαστικά αποκτάτε μια διαφορετική εμπειρία καθώς μεταφέρεστε από το ένα δωμάτιο στο άλλο.
Η παρομοίωση του νου με έπαυλη είναι ακόμη ένας τρόπος να μεταφερθεί η έννοια ότι υπάρχει ένας σαφής διαχωρισμός μεταξύ της επίγνωσης και του νου. Δεν είστε ο νους. Είστε η γνήσια επίγνωση που μετακινείται σε διαφορετικές περιοχές του νου και, το σημαντικότερο, μπορείτε να επιλέξετε σε ποιες περιοχές του νου (σε ποια δωμάτια της έπαυλης) θέλετε να περάσετε τον χρόνο σας.
Όταν το αναφέρω αυτό, οι άνθρωποι απαντούν θλιμμένα: «Μα είναι πολύ δύσκολο». Τα πάντα είναι δύσκολα, αν δεν μάθατε ποτέ τη συγκεκριμένη διαδικασία και δεν εξασκείστε ποτέ σε αυτήν. Είναι δύσκολο να φτιάξετε πίτσα από το μηδέν αν δεν ξέρετε πώς να το κάνετε, αν δεν σας έμαθαν ποτέ πώς να το κάνετε, αν δεν το έχετε ξανακάνει και δεν εξασκηθήκατε ποτέ. Γιατί να είναι διαφορετική η εκμάθηση ελέγχου της επίγνωσης του νου;
Οι ανταμοιβές που προκύπτουν από την εκμάθηση ελέγχου της επίγνωσης του νου ξεπερνούν κατά πολύ την προσπάθεια που καταβάλλεται.
*Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο Η δύναμη της προσήλωσης, ένα βιβλίο που βοηθά τους αναγνώστες να αντιληφθούν πώς η εξάσκηση της δεξιότητας της εστίασης μπορεί να βελτιώσει ραγδαία την παραγωγικότητα και την ψυχική υγεία, προσφέροντάς μας την ικανότητα να κατευθύνουμε την επίγνωση και την ενέργειά μας προς την επίτευξη στόχων ζωής.
Διαβάστε επίσης: