Γράφει η συγγραφέας και εικονογράφος Μαρίνα Γιώτη
«Η ζωή δεν γίνεται ευκολότερη ή πιο επιεικής, εμείς γινόμαστε πιο δυνατοί και πιο ανθεκτικοί», λέει ο Steve Maraboli στο βιβλίο του Η ζωή, η αλήθεια και η ελευθερία και με μια φράση στρέφει την προσοχή στην έννοια της ανθεκτικότητας για την οποία τόσα ακούμε τελευταία από ψυχολόγους και εκπαιδευτικούς.
Τι είναι η ανθεκτικότητα;
Η ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα ενός ανθρώπου να αντιμετωπίζει τα σκαμπανεβάσματα της ζωής και όσον αφορά τα παιδιά περιλαμβάνει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις μεγαλώνοντας.
Γιατί είναι όμως σημαντική η ανθεκτικότητα;
Η ανθεκτικότητα είναι σημαντική για την ψυχική υγεία μας και είναι μια δεξιότητα ζωής που εξασκούμε ως παιδιά και παίρνουμε μαζί μας στην ενήλικη ζωή. Η ανάπτυξη της ανθεκτικότητας στα παιδιά τα βοηθά να ξεπερνούν ευκολότερα τα εμπόδια και μειώνει τις πιθανότητες να υποφέρουν από άγχος, καθώς είναι καλύτερα εξοπλισμένα ώστε αντιμετωπίσουν τις πιέσεις της ζωής. Πιέσεις συνηθισμένες και μη, όπως αυτές που ζήσαμε τα τελευταία δυο χρόνια.
Τα παιδιά μας, μεγαλώνοντας, θα εκτίθενται σε ανθρώπους και καταστάσεις που θα προκαλούν τον τρόπο με τον οποίο αισθάνονται για τον εαυτό τους και λειτουργούν. Πρέπει να τους δώσουμε τα εργαλεία ώστε να μπορούν απλά να αποτινάξουν αυτές τις πιέσεις και να μην τις αφήσουν να επηρεάσουν την αυτοπεποίθησή τους. Πρέπει να τους δώσουμε τη συναισθηματική θωράκιση που θα τα βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τα σκαμπανεβάσματα της ζωής.
Πώς το πετυχαίνουμε αυτό;
Χτίζοντας καλές ψυχικές συνήθειες. Για το σκέλος της επιμονής και της συνεχούς προσπάθειας μιλήσαμε πολύ όταν κυκλοφόρησε το Γέτι, η δύναμη του ακόμη. Δείξαμε στα παιδιά ότι δεν υπάρχει λόγος να φοβόμαστε τις αποτυχίες και τα λάθη γιατί ό,τι δεν καταφέραμε, δεν το καταφέραμε… ακόμη.
Ωστόσο η ανθεκτικότητα βασίζεται σε ακόμα έναν πυλώνα, αυτόν της ευγνωμοσύνης. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι η πρακτική της ευγνωμοσύνης αυξάνει σημαντικά την ψυχική ευεξία και την ικανοποίηση από τη ζωή.
Μπορούμε να επαναπρογραμματίσουμε τον εγκέφαλό μας ώστε να είναι πιο θετικός και ανθεκτικός. Η δύναμη του «ακόμη» μας μαθαίνει να μην τα παρατάμε και η ευγνωμοσύνη μάς επιτρέπει να βάζουμε τα πράγματα σε μια προοπτική. Ό,τι άσχημο και αν συμβαίνει, εξακολουθώ να έχω μια αγαπημένη οικογένεια, φαγητό στο τραπέζι και φίλους που με αγαπάνε. Επιλέγω να επικεντρωθώ στα θετικά.
Μπορούμε να προπονηθούμε στην ανθεκτικότητα;
Αυτός ο ψυχικός μυς που λέγεται ανθεκτικότητα μπορεί να γυμνασθεί από μικρή ηλικία και όσο περισσότερο εξασκούμαστε στην πρακτική της ευγνωμοσύνης τόσο πιο ανθεκτικοί γινόμαστε.
Ο Dr. Rick Hanson στο βιβλίο του Hardwiring Happiness συνδέει την ευγνωμοσύνη με το ότι είναι ένα θετικό συναίσθημα: «Κάθε θετικό συναίσθημα είναι μια ευκαιρία να απολαύσουμε τη ζωή και να νιώσουμε ικανοποίηση εδώ και τώρα. Τα θετικά συναισθήματα έχουν επίσης πολλά οφέλη για τη σωματική υγεία, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης του ανοσοποιητικού σας συστήματος, της προστασίας του καρδιαγγειακού σας συστήματος και της αύξησης των πιθανοτήτων μιας μακράς ζωής».
Περνάμε τόσες δυσκολίες… Πώς να παραμείνουμε θετικοί;
Η πρώτη σκέψη όλων μας αυτές τις ημέρες είναι: Με όλα αυτά που συμβαίνουν, πώς να δω τη ζωή θετικά; Τώρα όμως είναι η στιγμή να δείξουμε στα παιδιά μας τη δύναμη της ευγνωμοσύνης. Σκεφτείτε άλλωστε την εναλλακτική. Τι θα γινόταν αν αγνοούσαμε το καλό στη ζωή μας και επικεντρωνόμασταν μόνο στα άσχημα πράγματα που συμβαίνουν κάθε μέρα; Αυτό δεν είναι υγιές και αυτός ο φόβος, το άγχος, η κατάθλιψη και το στρες μπορούν να μας καταρρακώσουν ψυχικά και σωματικά.
Ας ξεκαθαρίσουμε όμως κάτι. Οι πρακτικές ευγνωμοσύνης δεν έχουν σκοπό να ελαχιστοποιήσουν τυχόν δυσκολίες που έχετε βιώσει ή ακόμα περνάτε. Οι πρακτικές ευγνωμοσύνης βοηθούν να διαχειριστείτε εσείς και τα παιδιά σας αυτές τις δύσκολες στιγμές και σας υπενθυμίζουν ότι, αν κάνετε μια παύση, υπάρχει ακόμη καλό γύρω μας και συμβαίνει κάθε μέρα.
Η ιδέα δεν είναι να κρύψουμε από τα παιδιά μας τις δυσκολίες που περνάμε. Τα παιδιά έχουν κεραίες και πιάνουν όλα όσα συμβαίνουν σε ένα σπίτι ή στον κόσμο γύρω μας. Ίσως να μην μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτές τις δυσκολίες, όμως μπορούμε να γίνουμε το πρότυπο για το γεγονός ότι τις διαχειριζόμαστε, για το γεγονός πως όταν πέφτουμε ξανασηκωνόμαστε και συνεχίζουμε να προσπαθούμε. Αυτό είναι ανθεκτικότητα, και τα παιδιά μας θα είναι πιο ευτυχισμένα στη ζωή τους αν καταφέρουν να χτίσουν αυτή την ικανότητα νωρίς.
Και είναι εφικτό. Γίνετε ο Life Coach του παιδιού σας! Ξεκινήστε από δυο βιβλία και ένα ημερολόγιο που θα τους δώσουν ό,τι χρειάζονται για να κάνουν τα πρώτα βήματα στο να γυμνάσουν τον μυ της ανθεκτικότητας και να χτίσουν καλές ψυχικές συνήθειες:
Το Γέτι είναι ο φανταστικός φίλος του Αγοριού. Το ακολουθεί παντού, αλλά μπορεί να πει μονάχα μία λέξη… ακόμη.
Το Αγόρι ανακαλύπτει ότι αυτή είναι μια μαγική λέξη που, όταν τη χρησιμοποιεί σωστά, το μυαλό του μεγαλώνει και μπορεί να καταφέρει τα πάντα, αρκεί να προσπαθήσει.
Η ευγνωμοσύνη είναι μια ικανότητα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να ζήσουμε στο παρόν, να νιώσουμε πιο ικανοποιημένοι στο σήμερα και να κοιτάξουμε με αισιοδοξία το μέλλον. Κι αυτή είναι μια ιστορία που έρχεται να δείξει στα παιδιά τη δύναμη της ευγνωμοσύνης.
Γέτι – Ημερολόγιο Θετικής Σκέψης
92 ημέρες γεμάτες θετική παρότρυνση, παιχνίδια και διασκεδαστικές δραστηριότητες! Ένα ημερολόγιο-εργαλείο αυτοβοήθειας, ψυχικής ενδυνάμωσης και καλλιέργειας της νοοτροπίας ανάπτυξης στο παιδί, όπου μέρα με την ημέρα ενισχύει την αυτογνωσία, την αυτοεκτίμηση, την ενσυναίσθηση, ενώ εξασκεί την ευγνωμοσύνη, τη θετική σκέψη και το θετικό αυτοδιάλογο.
*Πηγές: Psychologytoday.com, teamkids.com.au.
Υ.Γ. Ανακαλύψτε όλα τα βιβλία της Μαρίνας Γιώτη
Διαβάστε επίσης: Τα πλεονεκτήματα ενός ημερολογίου για τα παιδιά