Αφήστε για λίγο στην άκρη τη γραμματική και μάθετε στα παιδιά να αφηγούνται ιστορίες

Όλοι συμφωνούμε ότι τα παιδιά πρέπει να μαθαίνουν από νωρίς τους κανόνες της γλώσσας, ώστε να γράφουν και να μιλάνε σωστά. Πώς θα σας φαινόταν, όμως, αν στα σχολεία διδάσκονταν συστηματικά και πώς να λένε μια ιστορία; 

Μια έρευνα των Times επισημαίνει το παράπονο ενός δασκάλου που ανέφερε ότι τα παιδιά στις πρώτες τάξεις του δημοτικού δεν μπορούν πλέον να διηγηθούν μια ιστορία: «Τα παιδιά αυτής της ηλικίας αντιλαμβάνονται τι είναι ο εμπρόθετος προσδιορισμός και πώς να εντοπίσουν τον πλάγιο λόγο, ακόμα και τι είναι μια πρόθεση, αλλά όταν τους ζητάω να γράψουν μια ιστορία αδυνατούν να το κάνουν και κλαίνε», λέει χαρακτηριστικά.

Το γεγονός ότι η συγγραφή ιστοριών δεν είναι ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων του σχολείου είναι απογοητευτικό, όχι μόνο γιατί περιορίζει την παιδική δημιουργικότητα, αλλά επιπλέον επειδή η συγγραφή ιστοριών είναι κάτι περισσότερο από τέχνη: είναι μιας υψηλής σημασίας δεξιότητα για τη ζωή.

Οι πολιτικοί το γνωρίζουν αυτό καλύτερα από τον καθένα. Τι είναι, αν όχι μια ιστορία, το σλόγκαν «Ενωμένοι μπορούμε να πάμε τη χώρα μπροστά» ή «Τώρα αποφασίζουμε για τη ζωή μας»; Οτιδήποτε αποτελείται από λέξεις είναι μια ιστορία, ξεκινώντας από τις ιστορίες που λέμε στον εαυτό μας και συνεχίζοντας με αυτές που παρακολουθούμε στην τηλεόραση και με αυτές που μας συνδέουν με τους συναδέλφους μας όταν συζητάμε στο γραφείο.

Η απροθυμία να διδάξουμε την αφήγηση ιστοριών οφείλεται σε μια βασική παρεξήγηση: Ότι η δημιουργία μιας ιστορίας είναι μόνο η άναρχη επινόηση πραγμάτων, χωρίς κανόνες και χωρίς σκοπό. Όμως στην πραγματικότητα η συγγραφή μπορεί να διδαχθεί και να εξασκηθεί. Χωρίς κάποιου είδους κατεύθυνση, οι περισσότερες ιστορίες που διηγούνται τα παιδιά είναι βαρετές γιατί αποτελούν απλή παράθεση γεγονότων, χωρίς αιτιότητα ούτε κάποιο κεντρικό συμπέρασμα.

Για να είναι αξιόλογες οι ιστορίες, πρέπει να εφαρμοστεί ολόκληρη σειρά μετρήσιμων κανόνων. Δεν πρέπει να ζητάμε από τα παιδιά εμπρόθετους προσδιορισμούς αλλά δομή πράξεων, σκαριφήματα χαρακτήρων, ανατροπές και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των πρωταγωνιστών και των «κακών». Ποια είναι η διαφορά μεταξύ αληθινού λόγου και διαλόγου σε μια ιστορία; Τι χαρακτηρίζει ένα δραματικό συμβάν;

Η δεξιότητα (όχι το ταλέντο) της αφήγησης ιστοριών μπορεί να διδαχθεί και να εξασκηθεί όπως και η γραμματική. Κάτι τέτοιο θα είχε πολύ μεγαλύτερη σημασία από το να παπαγαλίζουν οι μαθητές αποσπάσματα κειμένων.

Η αφήγηση ιστοριών μπορεί να έχει την ίδια πολυπλοκότητα με τη μουσική ή τα μαθηματικά. Το ότι δεν αντιλαμβανόμαστε εύκολα αυτή τη δεξιότητα –ή ότι είναι καν δεξιότητα– οφείλεται εν μέρει στη ρομαντική άποψη περί έμπνευσης και φαντασίας. Όμως η αφήγηση μιας ιστορίας είναι ένα συναρπαστικό και εποικοδομητικό θέμα, που θα έπρεπε να το συμπεριλάβουμε συστηματικά στο πρόγραμμα σπουδών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Και τότε η ιστορία που σας αφηγηθήκαμε με αυτό το άρθρο, θα έχει ένα αίσιο τέλος.

ΥΓ: Χρησιμοποιήσαμε ως έμπνευση ένα άρθρο της Guardian. 

Σχολιάστε

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν κοινοποιείται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *