Οι βασικές σπουδές μου είναι στον ευρύτερο χώρο της διοίκησης επιχειρήσεων που ξεκίνησε με «δανεικά» από πολλές επιστήμες – οικονομικά, ψυχολογία, βιολογία, στατιστική, κοινωνιολογία, φιλοσοφία… Ευτυχώς, το δάνειο ήταν επενδυτικό και με τα χρόνια κατάφερε να συνδυάσει τις ιδέες που δανείστηκε, να τις εξελίξει και να δημιουργήσει έναν διακριτό επιστημονικό χώρο. Και είναι σε θέση πια να επιστρέψει τα δανεικά. Να μας δώσει πολύτιμες γνώσεις για τη διαχείριση της καθημερινότητάς μας, που γίνεται με τα χρόνια τόσο πολύπλοκη όσο και αυτή του επιχειρείν.
Τι μας μαθαίνει, λοιπόν, η διοίκηση επιχειρήσεων για τη μαθητική ζωή;
Μας μαθαίνει πως υπάρχουν τρία είδη στρατηγικής: ανάπτυξη, σταθερότητα και υποχώρηση. Ένας μαθητής (όπως όλοι μας) χρειάζεται περιόδους που θα εμπλουτίζει τις δραστηριότητές του με νέες (ανάπτυξη), περιόδους που θα εμβαθύνει σε ήδη συγκεκριμένα γνωστά πράγματα (σταθερότητα) και περιόδους που θα αφηνει στην άκρη κάποιες δραστηριότητες (υποχώρηση), ώστε να ανασυγκροτηθεί και να επανέλθει. Δεν είναι δόκιμο να εφαρμόζουμε την ίδια μοναδική στρατηγική σε όλη μας τη ζωή! Δεν είναι δόκιμο να εφαρμόζουμε όλοι την ίδια στρατηγική!
Μας μαθαίνει για το σφάλμα του «βυθισμένου» κόστους (sunk cost fallacy). Είναι οι περιπτώσεις που, ενώ επενδύσαμε (χρόνο, χρήματα και προσπάθεια) σε κάτι που ξεκάθαρα δεν αποδίδει, συνεχίζουμε να επενδύουμε σε αυτό, προκειμένου να «μην πάνε χαμένα όσα κάναμε στο παρελθόν». Είναι οι περιπτώσεις που πιέζουμε, για παράδειγμα, ένα παιδί να συνεχίσει το μπαλέτο, το πιάνο ή ότιδήποτε άλλο μόνο και μόνο επειδή το άρχισε, μόνο και μόνο για να μην πάνε χαμένα τα προηγούμενα χρόνια. Αλλά έτσι χάνουμε μαζί με τα προηγούμενα και τα επόμενα. Γιατί υπάρχει και το κόστος ευκαιρίας.
Το κόστος ευκαιρίας είναι οι εναλλακτικές που δεν διαλέξαμε. Όταν αποφασίζουμε να συνεχίσουμε το μπαλέτο, αν και δεν αρέσει στο παιδί ή δεν φαίνεται να τα καταφέρνει ιδιαίτερα σε αυτό, του στερούμε την ευκαιρία να ασχοληθεί με κάτι άλλο, που ενδεχομένως θα είχε περισσότερα να του προσφέρει.
Μας μαθαίνει για τη διοίκηση ολικής ποιότητας, το να δίνουμε σημασία δηλαδή σε κάθε λειτουργία, σε κάθε στάδιο παραγωγής του τελικού αποτελέσματος. Δεν φτάνει, για παράδειγμα, ένας μαθητής να δίνει σημασία μόνο σε κάποια μαθήματα ή μόνο στα γραπτά (αγνοώντας τα προφορικά) ή μόνο στις επιστήμες (αγνοώντας τις Τέχνες και τη φυσική αγωγή). Για να έχει ως αποτέλεσμα τη μόρφωση, χρειάζεται να δίνει την ίδια προσοχή σε όλα, επειδή η μόρφωση είναι συνισταμένη όλων αυτών.
Μας μαθαίνει κι άλλα πολλά. Πάνω από όλα, μας μαθαίνει πως, αν υπάρχει μία σωστή απάντηση για τα διάφορα ερωτήματα, αυτή είναι «εξαρτάται». Και είναι το ζητούμενο να βρούμε κάθε φορά από τι εξαρτάται!
Μαρίνα Ψιλούτσικου
Η Μαρίνα Ψιλούτσικου έχει διδακτορικό στη Στρατηγική των Επιχειρήσεων και διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Άρθρα της έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή συνέδρια και περιοδικά, καθώς και στον Τύπο. Ασχολείται με το life coaching σε θέματα εκπαίδευσης και καριέρας. Όραμά της είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους να διαχειριστούν την πολυπλοκότητα της σύγχρονης καθημερινότητας, αξιοποιώντας τις επιστημονικές αρχές της Στρατηγικής και της Λήψης Αποφάσεων.
Από τις Εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορούν τα βιβλία της:
